Αλεξάνδρα Γκολφινοπούλου
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Ασπασία Καμπύλη
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Από τα θρανία στις προθήκες των βιβλιοπωλείων: η συλλογική μετάφραση και η «περιπέτεια» ενός βιβλίου από την αρχική σύλληψη της μετάφρασης μέχρι την έκδοση και την προώθησή του
Περίληψη
Με τι κριτήρια γίνεται η επιλογή του προς μετάφραση υλικού ενός εργαστηρίου συλλογικής μετάφρασης; Πώς εξασφαλίζεται η ομοιογένεια κατά τη συλλογική μετάφραση ενός λογοτεχνικού έργου; Πώς μπορούν να συγκεραστούν οι διαφορετικές απόψεις ή ερμηνείες και να καταλήξουν σε μια κοινώς αποδεκτή εκδοχή; Είναι δυνατόν το προϊόν ενός εκπαιδευτικού εργαστηρίου ιδιωτικού χαρακτήρα να βρει θέση στον εκδοτικό χώρο;
Στόχος της παρούσας ανακοίνωσης είναι να παρουσιάσουμε τη διοργάνωση, τη διεξαγωγή και τα αποτελέσματα ενός εκπαιδευτικού εργαστηρίου συλλογικής μετάφρασης από τα Ισπανικά στα Ελληνικά, διάρκειας 38 ωρών, του ετερόδοξου λεξικού Barbarismos του Αργεντινοϊσπανού συγγραφέα Αντρές Νέουμαν. Το εργαστήριο αποτελούνταν από εννέα μέλη, συμπεριλαμβανομένου του συντονιστή Κωνσταντίνου Παλαιολόγου –μεταφραστή και αναπληρωτή καθηγητή εφαρμοσμένης μεταφρασεολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης– και διεξήχθη στην Αθήνα, υπό την αιγίδα του Κέντρου Ισπανικής, Πορτογαλικής και Καταλανικής Γλώσσας Abanico, από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούνιο του 2015. Μέσα από την αποτύπωση της μεθόδου και των σταδίων εργασίας (επιμερισμός λημμάτων, μετάφραση και συλλογική επιμέλεια) θα προσπαθήσουμε να εξετάσουμε τις κατηγορίες των προβλημάτων που προέκυψαν και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκαν, τη διαμόρφωση της δυναμικής της ομάδας και το ρόλο του συντονιστή, προκειμένου να καταδείξουμε τα πλεονεκτήματα της συλλογικής μετάφρασης, η οποία μέσα από τις ποικίλες ερμηνείες που προέρχονται από τις πολλαπλές αναγνώσεις του λογοτεχνικού κειμένου από τα μέλη της μεταφραστικής ομάδας επιτυγχάνει την άρση της αυθεντίας του ενός μεταφραστή και αναδεικνύει την εγγενή πολυφωνία των λογοτεχνικών κειμένων. Επιπλέον, θα παρουσιάσουμε την εμπειρία της επαφής με τον εκδότη και τον συγγραφέα και την ευτυχή κατάληξη του όλου εγχειρήματος, με την παρουσίαση της έκδοσης στο 8ο Φεστιβάλ ΛΕΑ, παρουσία του συγγραφέα, τον Ιούνιο του 2016.
Λέξεις κλειδιά
συλλογική μετάφραση, εργαστήριο λογοτεχνικής μετάφρασης, Βαρβαρισμοί, Αντρές Νέουμαν, μεταφραστικά προβλήματα
collective translation, literary translation workshop, Barbarismos, Andrés Neuman, translation problems
Βιβλιογραφία
- Botrel, Jean François, Lissorgues, Yvan & Rutherford, John (2002). «De los problemas generales de la traducción de La Regenta», στο De Lorenzo Álvarez, Elena, Ruiz de la Peña Solar, Alvaro & Iravedra Valea, Araceli (επιμ.), Leopoldo Alas: un clásico contemporáneo, (1901-2001): actas del congreso celebrado en Oviedo (12-16 de noviembre de 2001), Οβιέδο, Universidad de Oviedo, σελ. 467-484.
- Cano, Elena M., Sánchez Paños, Íñigo (2010). «A cuatro manos: sobre el porqué». ElTrujamán, 10/11/2010. Ανακτήθηκε στις 15/01/2017 από: http://cvc.cervantes.es/trujaman/anteriores/noviembre_10/10112010.htm.
- Curell, Clara (2013). «La traducción literaria como práctica pedagógica», Onomázein, τεύχος 28, Δεκέμβριος 2013, σελ. 1-13.
- Curell, Clara(2013). «Reflexiones sobrela práctica colectiva de la traducción»,Bulletin hispanique, τεύχος 115-2, σελ. 637-651.
- Garcia, Michel (2008). «Le Libre de Bon Amour: Traducir al francés la obra de Juan Ruiz», στο Toro Ceballos, Francisco (επιμ.),Juan Ruiz, Arcipreste de Hita, y el"Libro de Buen Amor": Congreso homenaje a Alan Deyermond, ΑλκαλάΛαΡεάλ, Ayuntamiento de Alcalá la Real, σελ. 185-194.
- Παλαιολόγος, Κωνσταντίνος (2014). Η (α)πειθαρχία των λέξεων, Αθήνα, Γαβριηλίδης.
- Παπαδήμα, Μαρία (2012). Τα πολλαπλά κάτοπτρα της μετάφρασης, Αθήνα, Νεφέλη.
- Πρατσίνης, Νίκος (2011). «Συλλογική μετάφραση». Απηλιώτης, Δεκέμβριος 2011.
- Sánchez Robayna, Andrés (2012). «De la traducción colectiva a la traducción revisada», El Cuaderno, τεύχος 39, σελ. 3-5.
- Súdar, Galina, Dmitriyévskaya, Marina (2011). «Una experiencia de traducción poética colectiva», Mundo eslavo:revista de cultura y estudios eslavos, τεύχος 10, σελ. 107-117.
- Toury, Gideon(2012) [1995]. Descriptive Translation Studies─and beyond,Άμστερνταμ/Φιλαδέλφεια, John Benjamins Publishing Company.
Σύντομα βιογραφικά
Αλεξάνδρα Γκολφινοπούλου
Η Αλεξάνδρα Γκολφινοπούλου σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ισπανική Γλώσσα και Πολιτισμό στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Λογοτεχνική Μετάφραση στο ΕΚΕΜΕΛ και Δημιουργική Γραφή στην EscueladeEscritores της Μαδρίτης. Έχει ολοκληρώσει τη φοίτηση στο ΠΜΣ «Επιστήμες της Γλώσσας και του Πολιτισμού» του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στην κατεύθυνση «Μετάφραση, Επικοινωνία και Εκδοτικός Χώρος» και βρίσκεται στο στάδιο συγγραφής της διπλωματικής της εργασίας με θέμα «Αυτομετάφραση: μετάφραση ή (ανα)δημι- ουργία; Η περίπτωση του καταλανού συγγραφέα Σέρζι Πάμιες». Έχει μεταφράσει από τα ισπανικά και τα καταλανικά στα ελληνικά έργα των Κάρλος Βιτάλε, Κιμ Μονζό, Αντρές Νέουμαν (συλλογική μετάφραση), Ανχέλικα Λίντελ και Ενρίκ Νόλια (τα δύο τελευταία σε συνεργασία με τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο). Έχει δημοσιεύσει διηγήματα σε συλλογικά έργα της Escuelade Escritores της Μαδρίτης. Εκτός από ισπανικά, μιλάει αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά και εργάζεται από το 1991 στο Υπουργείο Εξωτερικών.
Ασπασία Καμπύλη
Η Ασπασία Καμπύλη σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια και εργαστήρια λογοτεχνικής και συλλογικής μετάφρασης στο InstitutoCervantesdeAtenas, στο Εργαστήρι Ελευθέρων Σπουδών Γλωσσολογία και στο Κέντρο Ισπανικής, Πορτογαλικής και Καταλανικής Γλώσσας Abanico.Έχει ολοκληρώσει τη φοίτηση στο ΠΜΣ «Επιστήμες της Γλώσσας και του Πολιτισμού» του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στην κατεύθυνση «Μετάφραση, Επικοινωνία και Εκδοτικός Χώρος» και έχει καταθέσει προς έγκριση τη διπλωματική της εργασία με θέμα «Η μετάφραση των πολιτισμικών ενδεικτών στο μυθιστόρημα του Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν LosmaresdelSur: Συγκριτική μελέτη δύο μεταφράσεών του στα ελληνικά». Έχει συμμετάσχει στα έργα: Neuman, A.: Βαρβαρισμοί, Συλλογική μετάφραση, επιμ. Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, Opera, Αθήνα, 2015· Παλαιολόγος, Κ. (επιμ.): Βγάλε ένα φύλλο… Ανθολογία Ισπανόφωνου ερωτικού μικροδιηγήματος, Συλλογική μετάφραση, Εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη, Αθήνα, 2014. Μιλάει ισπανικά (επίπεδο Γ2), αγγλικά (επίπεδο Γ2) και πορτογαλικά (επίπεδο Β1).
