Ζωή Ρέστα
Ιόνιο Πανεπιστήμιο

Η κοινοτική διερμηνεία στην Ελλάδα: Σχέσεις εξουσίας κατά τη διαπολιτισμική επικοινωνία

Περίληψη

Σε μία εποχή όπου οι πρόσφυγες καταφτάνουν κατά χιλιάδες σε μια χώρα καθημερινά, η ανάγκη για αποτελεσματική διαπολιτισμική επικοινωνία είναι επιτακτική. Για να είναι η διαπολιτισμική επικοινωνία αποτελεσματική, θα πρέπει τα άτομα που συντελούν σε αυτή, δηλαδή οι διερμηνείς, να έχουν σαφή εικόνα των ρόλων, των αρμοδιοτήτων τους, του επαγγελματικού προφίλ και της δεοντολογίας τους. Μόνο σε ένα τέτοιο πλαίσιο μπορούν να διασφαλίζονται τα δικαιώματα όλων των συμβαλλόμενων μερών ενός διαλόγου.

Η κοινοτική διερμηνεία, όπως ονομάζεται, αποτελεί μια πολύπλοκή διαδικασία η οποία συχνά εμπεριέχει κοινωνικές παραμέτρους, διαπολιτισμικά ζητήματα , συμμετέχοντες άνισου κύρους και  ανάλογους περιορισμούς. Λαμβάνοντας υπόψη αυτό το πλαίσιο, υιοθετήσαμε στην έρευνά μας τη θεωρητική προσέγγιση  την οποία προτείνει, μεταξύ άλλων, ο θεωρητικός της διερμηνείας FranzPöchhacker, σύμφωνα με την οποία η διερμηνεία μελετάται ως διαπολιτισμική μεσολάβηση (2009: 134). Πιο συγκεκριμένα μελετήσαμε τις δυναμικές που αναπτύσσονται κατά τη διαπολιτισμική επικοινωνία σε συνθήκες κοινοτικής διερμηνείας, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορές εξουσίας που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα άτομα που απασχολούνται ως κοινοτικοί διερμηνείς στην Ελλάδα. Τα στοιχεία της έρευνας συλλέχθηκαν από ερωτηματολόγια που μοιράστηκαν σε κοινοτικούς διερμηνείς στη χώρα κατά το 2016. Τα αποτελέσματα θα συμβάλουν στην εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με τη δεοντολογία, το κύρος του σύγχρονου κοινοτικού διερμηνέα και τον ρόλο του όταν καλείται να διαχειριστεί τις δυναμικές που αναπτύσσονται μεταξύ των ομιλητών στην κοινοτική διερμηνεία.

Λέξεις-κλειδιά: κοινοτικοί διερμηνείς, διαπολιτισμική επικοινωνία, διαπολιτισμικοί μεσολαβητές

Ενδεικτική βιβλιογραφία:

  • Furmanek, Olgierda &Tipton, Rebecca (2016). Dialogue Interpreting: A guide to Interpreting in Public Services and the Community. New York: Routledge.
  • Ioannidis, Anastasios & Resta, Zoi (2016). “Professionalization opportunities for community interpreting in Greece: a sociological approach.” 8th EST Congress 2016, 14th to 18th September 2016, Aarchus. Book of abstracts: 215.
  • Pöchhacker, F. (2009). Issues in Interpreting Studies. In: J. Munday (ed.) The Routledge Companion to Translation Studies. London/New York: Routledge, 128-140.
  • Pöchhacker, Franz (2000) “The community interpreter’s task: Self-perception and provider views” in Carr, S. & Roberts, R. & Dufour, A. & Abraham, D. (2000), pp. 49-65.
  • Pöllabauer, Sonja (2007) “Interpreting in asylum hearings,” in Dimitrova, Birgitta Englund & Nilsson, Anna-Lena and Wadensjö, Cecilia (eds) (2007), pp. 39-52.

Σύντομο βιογραφικό

Η Ζωή Ρέστα είναι πτυχιούχος μετάφρασης του Ιονίου Πανεπιστημίου, απόφοιτος των μεταπτυχιακών σπουδών διερμηνείας και Διδάκτωρ Διερμηνειολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Κατά τη διάρκεια των σπουδών της έλαβε διακρίσεις και υποτροφίες από τη Γενική Διεύθυνση Διερμηνείας της ΕΕ, το Υπουργείο Παιδείας, το Πανεπιστήμιο του Ίνσμπρουκ και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Από το 2011 εργάζεται ως διδάσκουσα διερμηνείας στην Ειδίκευση Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου και ως μεταφράστρια και διερμηνέας. Επίσης έχει συμμετάσχει σε αρκετά ελληνικά και διεθνή συνέδρια  με ανακοινώσεις σχετικές με το επιστημονικό πεδίο της διερμηνειολογίας. Από το 2016 διδάσκει επίσης κοινοτική διερμηνεία σε συνεργασία με το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Πληθυσμό (UNFPA), την Ελληνική Ένωση  Διερμηνέων, μεταφραστών, Διαπολιτισμικών μεσολαβητών Σπανίων Γλωσσών (ΕΛΕΝΔΙΜΕΣΓ) και με ΜΚΟ.  Σε πολλές από τις παραπάνω δράσεις εκπροσωπεί , ως μέλος της, την  πολιτισμική πρωτοβουλία “The Language Project” που  αποσκοπεί στην προώθηση της μετάφρασης και της διερμηνείας στο ευρύ κοινό.