ΟΜΙΛΗΤΕΣ

Ηλίας Σπυριδωνίδης
Διδάκτωρ ΑΠΘ
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Γεωπολιτική της μετάφρασης: Το ιταλικό πολιτισμικό αποτύπωμα των μεταφράσεων στη βιβλιοθήκη της Κοζάνης κατά την τουρκοκρατία

Περίληψη

Στις ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες για τον ελληνισμό της Μακεδονίας στη διάρκεια της Οθωμανικής περιόδου κατοχής και υποδούλωσης (τέλη 14ου αι.- 1912), αναδύονται στη Δυτική Μακεδονία ορισμένα μικρά αστικά κέντρα όπως η Σιάτιστα, η Κοζάνη, το Μοναστήρι, η Μοσχόπολη, η Εράτυρα, η Βλάστη κ.α., τα οποία κληρονομούν την πνευματική παράδοση των σπουδαίων βυζαντινών καστρο-πολιτειών της Καστοριάς και των Σερβίων και δημιουργούν εστίες πνευματικής κίνησης και πολιτισμικές σχέσεις με σημαντικά κέντρα της Δυτικής Ευρώπης, κυρίως της Αυστροουγγαρίας, Ιταλίας και Γερμανίας.

Η παρούσα μελέτη καταγράφει, περιγράφει και αναλύει την πολιτισμική επιρροή των μεταφράσεων από τα ιταλικά στα ελληνικά στις παλιές συλλογές (1494-1912) της βιβλιοθήκης της Κοζάνης, διερευνά τις διακειμενικές σχέσεις και τη δημιουργία κανόνα στο Νεοελληνικό πολιτισμικό σύστημα εισαγωγής μέσω της εφαρμογής μιας γεωπολιτισμικής μεθοδολογίας για την ανάλυση της διαπολιτισμικής επιρροής ενός συστήματος πολιτισμού εξαγωγής (ΕΠ) προς έναν άλλο πολιτισμικό σύστημα εισαγωγής (ΠΕ) διαμέσου των μεταφράσεων.

Λέξεις-κλειδιά: γεωπολιτική των μεταφράσεων, πολιτισμικό σύστημα, διακειμενικότητα, πολιτισμική επιρροή, κειμενικό πολιτισμικό κεφάλαιο, geopolitics of the translations, cultural system, intertextuality, cultural influence, textual cultural capital.

Eνδεικτική βιβλιογραφία:

  • Baltà Portolès, J. & Roig Madorran, E. 2011. Approaches to a Cultural Footprint. Proposal for the Concept and Ways to Measure it. Bruxelles: Centre Maurits Coppieters.
  • Bassnett-McGuire, S., Lefevere A. (eds) [1990] 1995.Translation, History and Culture. London: Cassell.
  • Bassnett-McGuire, S., Lefevere A. 1998. Constructing Culture. Essay on Literary Translation. Clevedon: Multilingual matters.
  • Cronin, M. 1996. Translating Ireland: Translation, Languages, Cultures. Cork: Cork Univ. Press.
  • Cronin, M. 2000. Across the Lines: Travel, Language, Translation. Cork: CorkUniv. Press.
  • Cronin, M. 2006. Translation and Identity. Oxon &New York: Routledge.
  • Delisle, J., Woodsworth J. (eds) 1995. Translators through History. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.
  • Dotti, U. 1993. La letteratura italiana. Dalle origini a oggi.Bari: Laterza.
  • Faull, K. 2004 (ed). Translation and Culture. Ontario: Assosiated University Presses.
  • Hermans, T. 1999. Translation in Systems. Descriptive and System-oriented Approaches Explained. Manchester: St. Jerome Publishing.
  • Hung, E. 2005. Translation and Cultural Change. Studies in History, Norms and Image Projection.Amsterdam/Philadelphia: J. Benjamins.
  • Osimo, B. [2002] 2006. Storia della traduzione. Milano: Hoepli.
  • Pym, A., Shlesinger M., Simeoni D. (eds) 2008. Beyond Descriptive Translation Studies. Investigations in Homage to Gideon Toury.Amsterdam/Philadelphia: J. Benjamins.
  • Snell-Hornby, M. 2006. The Turns of Translation Studies. New Paradigms or Shifting Viewpoints?.Amsterdam/Philadelphia: J. Benjamins.
  • Torop, P. [1995] 2000. La traduzione totale. Modena: Guaraldi Logos.
  • Wallerstein, I. 1991. Geopolitics and Geoculture: Essays on the Changing World-System. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Ηλιαδέλης, Σ. 2005. Μακεδόνες απόδημοι στη Μεσευρώπη (1650-1950). Η συμβολή τους στην οικονομία και στον πολιτισμό. Θεσσαλονίκη: έκδοση υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης.
  • Kασίνη, Κ. 2006. Βιβλιογραφία των ελληνικών μεταφράσεων της ξένης λογοτεχνίας ΙΘ′-Κ′ αι. Αθήναι: Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων.
  • Μοισιόδακας, Ι. 1761. Ηθική φιλοσοφία. Τόμος 1ος, Βενετία: Antonio Bortoli.
  • Μοισιόδακας, Ι. 1762. Ηθικήφιλοσοφία. Τόμος 2ος, Βενετία: Antonio Bortoli.

Σύντομο βιογραφικό

Μεταδιδακτορικός ερευνητής στο τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ σε θέματα Ιστορίας της μετάφρασης, Ιστορίας  μεταφράσεων ιταλικής λογοτεχνίας και Γεωπολιτικής του πολιτισμού. Από το 2008, γραμματέας και υπεύθυνος πολιτισμού της Società DanteAlighieridiSalonicco και συνεργάτης του ιταλικού περιοδικού Γεωπολιτικής Atlasorbis. Μεταπτυχιακό στη Γεωπολιτική από το Πανεπιστήμιο Ρώμης La Sapienza, το 2012 διδακτορικό στη Μεταφρασεολογία από το τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ και έπειτα ως υπότροφος του ΙΚΥ, διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης TorVergata στην Ιταλική Φιλολογία και Λογοτεχνία. Κύρια ερευνητικά ενδιαφέροντα γύρω από θέματα Ιστορίας της μετάφρασης, Ιστορίας  μεταφράσεων ιταλικής λογοτεχνίας, διαπολιτισμικών σχέσεων, γεωπολιτισμικών επιρροών μεταξύ πολιτισμικών συστημάτων, παρουσίας και πρόσληψης της ιταλικής γραμματείας στην Ελλάδα.