Olaf Immanuel Seel
ΤΞΓΜΔ, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Μετάφραση και ελληνική κοινωνία 2017: ένα ερωτηματολόγιο

Περίληψη

Είναι κοινός τόπος ότι η μετάφραση συνιστά μια μορφή παροχής υπηρεσιών. Ως εκ τούτου, πέρα από την ηθική δέσμευση του μεταφραστή απέναντι στο πρωτότυπο κείμενο, η μετάφραση και ο μεταφραστής προσανατολίζονται ταυτόχρονα και στις ανάγκες του εντολοδότη-πελάτη. Επομένως, τόσο η μετάφραση όσο και ο μεταφραστής υφίστανται και ορίζονται εν γένει και μέσα από τη σχέση τους με τον εντολοδότη-πελάτη. Είναι όμως επίσης κοινός τόπος ότι, σε γενικές γραμμές, η μετάφραση υποτιμάται από το ευρύ κοινό ως προς την πολυπλοκότητα, τη δυσκολία αλλά και τη σημασία της, θεωρούμενη συχνά «εύκολη υπόθεση» που δύναται να πραγματοποιηθεί με επιτυχία από τον καθέναν, αρκεί να γνωρίζει καλά δύο γλώσσες. Επίσης, δεν αναγνωρίζεται ευρέως ακόμα η επιστημονική υπόσταση της μετάφρασης και του μεταφραστικού επαγγέλματος. Οι αντιλήψεις αυτές έχουν αντίκτυπο στην κοινωνική θέση του μεταφραστή και, κατά συνέπεια, στην αξία που προσδίδεται στο μεταφραστικό επάγγελμα αλλά και στις απολαβές του μεταφραστή.

Προκειμένου να διαπιστωθεί η σχέση της ελληνικής κοινωνίας με τη μετάφραση και το μεταφραστικό επάγγελμα εν έτει 2017, εκπονήθηκε ένα σχετικό ερωτηματολόγιο. Σε συνεργασία με τους πρωτοετείς και δευτεροετείς φοιτητές/φοιτήτριες του ΤΞΓΜΔ (εισ. 2016 και 2015) του Ιονίου Πανεπιστημίου της Κέρκυρας, ένα έντυπο ερωτηματολόγιο διανεμήθηκε σε ποικίλες κοινωνικές και ηλικιακές ομάδες της κερκυραϊκής κοινωνίας. Παρόμοια προσπάθεια έγινε και στην υπόλοιπη ελληνική κοινωνία με τη διανομή ενός αντίστοιχου σε περιεχόμενο ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου. Σκοπός αυτής της εμπειρικής έρευνας και των αποτελεσμάτων της είναι να προσφέρει κάποια πρώτα στατιστικά δείγματα της σχέσης της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας με τη μετάφραση και το μεταφραστικό επάγγελμα. Τα αποτελέσματα της έρευνας θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν στη μελλοντική χάραξη συντονισμένων στρατηγικών μεθόδων και πολιτικών για την επάλειψη ενδεχόμενων αγκυλώσεων, στρεβλώσεων και προκαταλήψεων απέναντι στη μετάφραση και το μεταφραστικό επάγγελμα. Μέσα από αυτή τη διαδικασία ευελπιστούμε να συμβάλλουμε στην προβολή της μετάφρασης και του μεταφραστικού επαγγέλματος στην ελληνική κοινωνία και, κατ’επέκταση, στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας του Έλληνα μεταφραστή.

Λέξεις-κλειδιά: κοινωνιολογία της μετάφρασης, sociology of translation, ερωτηματολόγιο, questionnaire, ελληνική κοινωνία, Greek society, μετάφραση και μεταφραστικό επάγγελμα, translation and the profession of the translator

Βιβλιογραφία

  • Bachleitner, N. & Wolf, M. (2004).Special Issue of Internationales Archiv fur Sozialgeschichte der deutschen Literatur (IASL), Vol. 29. No. 2. Tubingen: Max Niemeyer.
  • Fuchs, M. (2009). Reaching Out; Or, Nobody Exists in One Context Only. Society as Translation. In: Translation Studies, Vol. 2. No. 1, 21-40.
  • Reiβ, K. & Vermeer, H. J. ([1984], 21991). Grundlegung einer allgemeinen Translationstheorie. Tubingen: Niemeyer.
  • Renn J. & Straub, J. & Shimada, S. (Eds.) (2002). Ubersetzung als Medium des Kulturverstehens und sozialer Integration. Frankfurt/New York: Campus Verlag.
  • Wolf, M. (2007). Introduction. In: Wolf, M. & Fukari, A. (Eds.), Constructing a Sociology of Translation. Amsterdam/Philadelphia: Benjamins, 1-36.

Σύντομο βιογραφικό

Ο Olaf Immanuel Seel υπηρετεί στο ΤΞΓΜΔ του Ιονίου Πανεπιστημίου της Κέρκυρας στη βαθμίδα του λέκτορα με γνωστικό αντικείμενο «Γλώσσα και μετάφραση: γερμανικά-ελληνικά». Είναι φυσικός ομιλητής της γερμανικής και ελληνικής γλώσσας. Ομιλεί, επίσης, την αγγλική και τη γαλλική γλώσσα. Κατέχει πτυχίο Αγγλικής Φιλολογίας, Θεατρολογίας και Γερμανικής Φιλολογίας. Είναι επίσης αριστούχος διδάκτωρ στον τομέα της Μεταφρασεολογίας. Ως υποψήφιος διδάκτωρ υπήρξε υπότροφος τουThe Ryochi Sasakawa Young Leaders Fellowship Research Grant of the Tokyo Foundation, the Sylff . Η διατριβή του δημοσιεύτηκε το 2008 στην ειδική σειρά “Studien zur Translation” του γερμανικού επιστημονικού εκδοτικού οίκου Stauffenburg. Επίσης, είναι συγγραφέας του βιβλίου «Εισαγωγή στη γενική μετάφραση. Μια λειτουργική προσέγγιση με βάση το ζεύγος γλωσσών ελληνικά/γερμανικά και τα κειμενικά είδη των συνταγών μαγειρικής, διαφημίσεων και ταξιδιωτικών οδηγών και φυλλαδίων», που διατίθεται από το 2015 σε ηλεκτρονική μορφή στο www.kallipos.gr. Από το 2011 εργάζεται και ως επιστημονικός συνεργάτης στο ΔΠΜΣ «Μετάφραση - Μεταφρασεολογία» του ΕΚΠΑ.